Bạn đã bao giờ tự hỏi mình sẽ cần nạp gì vào cơ thể để bảo vệ bản thân khỏi ô nhiễm không khí chưa? Câu trả lời có lẽ nằm ngay tại lượng cá bạn ăn hàng tuần.
Bạn có thể mua máy lọc không khí để đặt trong xe hơi hoặc taị nhà. Nhưng bạn đã bao giờ tự hỏi mình sẽ cần nạp gì vào cơ thể để bảo vệ bản thân khỏi ô nhiễm không khí chưa?
Bạn có thể đi thẳng đến cửa hàng thực phẩm vì theo một nghiên cứu trên báo Neurology của Học viện Nghiên cứu Thần kinh Hoa Kỳ, ăn cá hoặc động vật có vỏ khoảng một đến hai lần một tuần có thể giúp phụ nữ lớn tuổi có đủ axit béo omega-3 để chống lại tác động của ô nhiễm không khí lên não.
Tiến sĩ Ka Kahe, tác giả của nghiên cứu, giáo sư dịch tễ học, sản khoa và phụ khoa tại Đại học Columbia ở New York, cho biết: “Axit béo omega-3 đã được chứng minh là chống viêm và duy trì cấu trúc não bộ ở giai đoạn lão hóa. Chúng cũng giảm tổn thương não do độc tố thần kinh như chì và thủy ngân. Vì vậy, chúng tôi đã khám phá tác dụng của axit béo omega-3 trong việc bảo vệ não bộ khỏi một chất độc thần kinh khác – các hạt mịn được tìm thấy trong không khí ô nhiễm.”
Nghiên cứu quan sát phụ nữ da trắng trên 70 tuổi sống ở khu vực có mức độ ô nhiễm không khí cao. Những người có lượng axit béo omega-3 thấp nhất trong máu có lượng co rút não cao nhất.
Để tiến hành nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã tính toán trung bình mỗi tuần phụ nữ tiêu thụ bao nhiêu cá, đo lượng axit béo omega-3 trong máu và xác định mức độ ô nhiễm không khí trung bình trong ba năm ở nơi họ sống.
Sau đó, người tham gia được quét não để đo vùng đồi hải mã, là phần não liên quan đến trí nhớ và chất trắng, giúp gửi tín hiệu khắp não.
Các nhà nghiên cứu nhận thấy lợi ích của omega-3 từ việc tiêu thụ cá có thể bảo tồn khối lượng chất trắng và kích thước của vùng hải mã khi phụ nữ có tuổi và có thể bảo vệ chống lại các tác động độc hại tiềm ẩn của ô nhiễm không khí.
Cá hồi là một trong những thực phẩm giàu omega-3
Tác giả chính của nghiên cứu Cheng Chen, một nhà nghiên cứu tại Trung tâm y tế Irving của Đại học Columbia, nói rằng cần có nghiên cứu sâu hơn để xem liệu những kết quả này có đúng với đại đa số người hay không.
“Mọi người vẫn nên tuân theo các khuyến nghị chung của chính phủ. Nhưng tôi cho rằng bổ sung một lượng rất nhỏ omega-3 hoặc lượng cá có thể có lợi cho bạn,” ông Chen cho biết.
Nhóm nghiên cứu khuyến cáo mọi người nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tăng khẩu phần cá trong các bữa ăn hàng ngày.
Những con cá béo được nướng hoặc luộc, chẳng hạn như cá hồi hoang dã, cá thu, cá mòi và cá ngừ là một trong những nguồn thực phẩm giàu omega-3. Tuy nhiên, cá chiên dầu lại không cho kết quả như mong đợi vì việc chiên làm mất đi omega-3.
Chen cho biết nghiên cứu này là một phần của nghiên cứu rộng hơn mang tên Women’s Health Initiative Memory Study, cho thấy phụ nữ lớn tuổi sống ở những nơi có lượng hạt mịn cao hơn trong không khí ngoài trời có khối lượng chất trắng trong não nhỏ hơn.
Giảm thể tích não và chất trắng xảy ra một cách tự nhiên trong quá trình lão hóa, nhưng độc tố trong môi trường không khí có thể là mối nguy vì hạt mịn là chất độc thần kinh.
Tiến sĩ thần kinh Richard Isaacson, chuyên gia về bệnh Alzheimer tại NewYork-Presbyterian và Weill Cornell, người không tham gia nghiên cứu cho biết: “Các hạt mịn này rất nhỏ, chúng có thể đi vào sâu trong phổi”.
Isaacson giải thích rằng “không hoàn toàn rõ tại sao ô nhiễm không khí lại đặc biệt ảnh hưởng đến khả năng nhận thức”, nhưng các nghiên cứu trước đây đã phát hiện ra rằng sau khi vào phổi, chất độc có thể lan ra khắp cơ thể qua đường máu.
Thông thường, não được bảo vệ bởi hàng rào máu não – một hệ thống lá chắn của não bảo vệ nó khỏi các độc tố lưu thông trong máu. Nhưng các hạt mịn có thể vượt qua rào cản đó.
Chất trắng của não rất cần thiết trong việc duy trì tương tác với chất xám của não – tương tự như đường dây điện thoại. Khi não bị mất chất trắng hoặc viêm, những đường dây bị phá vỡ.
Do đặc tính chống viêm của omega-3 và tác dụng bảo vệ chất trắng trong não, Isaacson cho biết, chế độ ăn giàu omega-3 phù hợp cho những người muốn bảo vệ sức khỏe não bộ theo thời gian.
Tuy nhiên, mỗi người một khác, do đó, không phải cứ bổ sung omega-3 hoặc dầu cá là đủ để ngăn chặn sự suy giảm nhận thức, Isaacson cho hay.
TH
