Từ mấy chục năm qua, xe đò ở vùng Little Saigon, Nam California, là những “bạn đồng hành” thân thuộc của cộng đồng người Việt. Nhiều người dù có xe riêng, khi cần phải đi xa, họ vẫn thích ngồi trên xe đò, được ngắm cảnh, khỏe hơn, và an toàn hơn.
Ngoài ra, các dịch vụ cưới hỏi, đưa đám, hành hương, Hướng Đạo Sinh đi cắm trại cũng cần các loại xe lớn. “Đùng một phát,” dịch bệnh COVID-19 đã khiến dịch vụ vận chuyển hành khách lao đao, có nơi ngưng luôn hoạt động.
“Ngưng chạy thì khổ, chạy thì lỗ”
Sáng 1 Tháng Bảy, tại trạm Xe Đò Hoàng ở khu chợ ABC, góc đường Magnolia và Bolsa, thành phố Westminster, chuyến xe đò đi từ Little Saigon lên San Jose có đúng bốn khách!
Trước khi lên xe, khách được đo thân nhiệt. Trên chuyến xe dù rộng thênh thang, nhưng ai cũng mang khẩu trang.
“Có bây nhiêu khách, chạy lỗ chết!” Nghe phóng viên nhật báo Người Việt nói, ông Linh Nguyễn, chủ hệ thống Xe Đò Hoàng, cười buồn, đáp lại: “Đã hoạt động trở lại rồi, dù có một, hay hai khách, chúng tôi cũng phải chạy. Bà con có cần mới tới, chẳng lẽ mình không phục vụ!”
Ông Linh cho biết hệ thống Xe Đò Hoàng ngưng hoạt động từ 17 Tháng Ba, và mới chạy trở lại được một tuần, phục vụ bà con đi từ Little Saigon lên San Jose, Sacramento, sang Arizona và ngược lại. Riêng tuyến đi San Francisco và Oakland vẫn tạm ngưng.
Theo ông Linh, khi hoạt động trở lại, Xe Đò Hoàng chỉ có ba chuyến/tuần, thay vì một hoặc hai chuyến mỗi ngày như trước đây, vậy mà mỗi chuyến xe nhiều lắm cũng chỉ có khoảng 10-20 hành khách. Trong khi đó, để hòa vốn, xe phải có ít nhất 20-25 khách.
Trong lúc dịch bệnh, ngành vận chuyển hành khách không bị cấm hoạt động, nhưng vì ai cũng bị “stay at home,” chẳng ai dám ra khỏi nhà, nên xe đò cũng phải “nằm” một chỗ.
Nhưng khi tiểu bang California cho “mở cửa,” tình hình vẫn không có gì sáng sủa hơn. Ông Linh nói: “Dù nhiều nơi đã hoạt động trở lại, nhưng mọi người rất sợ ra đường, nhất là người Việt. Nhiều người không dám đi đây đi đó, mà còn sợ người khác tới nhà mình. Mình dám tới mà người ta không dám tiếp, thì đâu có ai dám đi! Với thực tế đó, xe đò đành chịu ‘ế’ mà thôi! Nhưng vì Xe Đò Hoàng có vận chuyển hàng hóa, ít nhiều gì, phí dịch vụ này cũng phụ thêm chút đỉnh tiền xăng.”
“Cũng vì quá ít khách, nên tôi phải giảm chuyến,” ông Linh Nguyễn nói tiếp. “Ví dụ đi San Jose, thay vì trước đây ngày nào cũng có chuyến, thì nay xe chạy cách ngày. Chuyến lên chạy Thứ Hai, Thứ Tư, Thứ Sáu, chuyến về chạy Thứ Ba, Thứ Năm Thứ Bảy. Chúng tôi có 15 tài xế. Thời gian dịch bệnh, họ phải ở nhà, hưởng tiền thất nghiệp. Tuần qua, khi chạy lại, cũng chỉ có ba tài xế đi làm.”
Làm chủ hệ thống xe đò có hơn 20 năm hoạt động, ông Linh cho biết vào mùa Hè, đặc biệt dịp Lễ Độc Lập, các chuyến Xe Đò Hoàng đều chật chỗ, vì người ta đi chơi, đi thăm viếng bà con, họ hàng rất nhiều.
“Vì nghĩ dịch bệnh đã tạm ổn, thống đốc tiểu bang đã mở cửa từ từ, nên tôi cho chạy lại, một phần cũng nhằm thăm dò xem Lễ Độc Lập thế nào. Ai dè dịch bệnh bùng phát trở lại, số ca nhiễm đang tăng nhiều, dịp Lễ Độc Lập ít người đặt vé,” ông Linh nói tiếp.
Hiện nay chúng tôi có thể tạm chịu đựng được, nhưng nếu tiếp tục vắng khách, chúng tôi buộc lòng phải giảm chuyến nữa, chứ chưa nghĩ đến chuyện ngưng luôn, vì thực tế cũng có nhiều bà con có nhu cầu đi xe đò. Ngưng chạy thì khổ, mà chạy thì lỗ. Thôi thì ráng thêm một thời gian nữa coi sao.”
“Ế quá thì phải… dẹp tiệm thôi!”
Đồng cảnh ngộ với hệ thống Xe Đò Hoàng, nhưng Xe Đò Lộc Las Vegas vì chỉ chạy một tuyến từ Little Saigon đi Las Vegas và ngược lại, nên càng gặp khó khăn hơn.
Ông Lộc Vũ, chủ Xe Đò Lộc Las Vegas, cho biết trước đây ông có bốn xe, bốn tài xế, nhưng hai tháng qua, xe và tài đều… “ngồi chơi xơi nước.”
Theo ông Lộc, trước đây ngày nào Xe Đò Lộc cũng có chuyến. Vì dịch bệnh, ông cho ngưng chạy từ Tháng Ba.“Tôi mới chạy lại từ Tháng Năm, để phục vụ khách nội địa, nhưng rất vắng. Có chuyến chỉ có năm, sáu người, cũng có chuyến chỉ một, hai khách mà thôi, nhưng vì khách đã đặt, nên mình phải phục vụ,” ông Lộc nói.
Hiện nay Xe Đò Lộc chỉ chạy hai chuyến mỗi tuần vào Thứ Ba và Thứ Sáu, do chính ông Lộc lái. Giá vé $60/người mỗi chiều, tăng hơn $20 so với thời gian trước khi có dịch bệnh.
Ông Lộc cho biết thêm: “Hằng năm, vào dịp Lễ Độc Lập, khách đặt chỗ kín trước lễ hai tuần, nhưng năm nay chẳng có ai hỏi han gì cả. Ế kiểu này, chắc tôi… dẹp tiệm luôn!”
Qua giọng nói, chúng tôi hiểu được nỗi lòng của người có hơn 20 năm trong ngành “đưa rước”; vui buồn cùng khách dọc tuyến đường dài hơn 267 dặm (khoảng 435 km), với rất nhiều kỷ niệm khó quên, chuyện “dẹp tiệm” chắc cũng là điều ông ray rứt.
“Thời dịch bệnh, tôi cho chạy lại xe cũng chỉ đến sống qua ngày, mà vẫn không sống nổi. Cũng ráng đến hết tháng này xem như thế nào, rồi… tính tiếp,” ông Lộc tâm sự.
Ngưng vì… “chịu không nổi!”
Xe Đò Hòa Phát cũng là một trong những nơi trước đây được nhiều khách hàng chọn cho những chuyến đi Bắc, Nam California, Las Vegas… Khi chúng tôi gọi điện thoại tới để hỏi về các chuyến xe đò, nhân viên trực điện thoại cho biết: “Xe Đò Hòa Phát đã ngưng hoạt động từ khá lâu rồi chị ơi, và vẫn chưa biết đến bao lâu nữa mới hoạt động trở lại.”
Cùng trong ngành vận chuyển hành khách, Saigon Bus Transportation chung số phận ngặt nghèo trong thời dịch bệnh, đã phải ngưng hoạt động từ Tháng Ba.
Chủ hãng xe, ông Peter Ly nói với nhật báo Người Việt: “Tuy chỉ có một xe, nhưng trước đây Saigon Bus Transportation hợp tác với các công ty khác, nên phục vụ tốt cho các hành khách đi phi trường Los Angeles, các tour đi Las Vegas, San Francisco, các chuyến hành hương đi chùa, nhà thờ, hoặc các đám cưới, đám tang, hoặc các đoàn đi cắm trại của Hướng Đạo Sinh… Nhưng ngưng từ ngày dịch bệnh, đến nay tôi cũng chưa có chương trình hoạt động trở lại.”
Nhìn chiếc xe buýt của Saigon Bus Transportation nằm trơ trọi trong khu Little Saigon, số điện thoại trên xe cũng bị xóa, thật là thảm thương!
Ông Peter Ly nhận định: “Dịch COVID-19 quá phức tạp, tôi nghĩ thậm chí cả năm nữa kinh tế mới có thể hồi phục. Ngành vận tải chúng tôi phải chịu nhiều chi phí lắm. Nếu hoạt động trở lại mà khách ít thì không chịu nổi đâu. Vì thế, buộc lòng chúng tôi phải ngưng luôn.”
Sau hơn ba tháng chống chọi với dịch bệnh COVID-19, vẫn còn nguyên đó nỗi ám ảnh không chỉ với dịch vụ vận chuyển hành khách, mà còn với nhiều ngành nghề khác. Đến nay dịch bệnh vẫn hoành hành, và một dự báo bùng phát lần hai nạn dịch chết người nguy hiểm này. [qd]