Một tối mùa Hè tươi đẹp năm 2019, khi hạ cánh xuống sân bay quốc tế liên lục địa George Bush ở Houston, không ai trong chúng tôi là những người bắt đầu nhiệm kỳ công tác tại Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Houston, bang Texas (Mỹ) lại có thể ngờ rằng, mình sẽ phải đối mặt với một loạt thảm họa dịch bệnh và thiên nhiên…
Bất ngờ đón… ‘bão’ Covid-19
Khi dịch bệnh mới bắt đầu nhen nhóm ở Đông Á đầu năm 2020, chính quyền sở tại đưa ra thông tin trấn an dân chúng rằng, mỗi năm có khoảng chục ngàn người tử vong vì cúm thông thường nên không cần phải phong tỏa khi mà tại thời điểm đó, nước Mỹ mới chỉ có hơn 500 ca nhiễm virus Corona và hơn 20 ca tử vong.
Ngay từ cuối tháng Hai năm đó, mặc dù chưa có những cảnh báo chính thức song hãng hàng không Eva đã yêu cầu hành khách khi bay từ Việt Nam sang Mỹ phải đeo khẩu trang suốt hành trình, cung cấp thông tin địa chỉ nơi đến và khuyến nghị phải cách ly 14 ngày tại nhà ngay sau khi nhập cảnh.
Thế rồi, tình hình dịch bệnh diễn tiến rất nhanh đến mức, trung tuần tháng 3/2020, chính quyền hạt Harris nơi có thành phố Houston, đã đưa ra cảnh báo sẽ ban hành lệnh ở nguyên tại nhà hoặc thiết lập một lệnh giới nghiêm tại địa phương.
Một tuần trước đó, chính quyền đã ra lệnh đóng cửa các quán bar, câu lạc bộ ở Houston và hạn chế các nhà hàng đi giao hàng trong vòng 15 ngày.
Thời điểm đó, khu vực Houston mới xác nhận có hơn 100 trường hợp nhiễm Covid-19, riêng hạt Harris thì có tới 54 trường hợp bị dương tính với Covid-19 và một trường hợp tử vong.
Tuy nhiên, Thống đốc bang Texas đã từ chối ban bố quyết định hành pháp ở nguyên tại nhà trên toàn bang, thay vào đó chỉ yêu cầu cấm các cuộc tụ tập trên 10 người, các trường học đóng cửa, các nhà hàng và quán bar bị hạn chế khi nhận đơn đặt hàng mang về nhà.
Trước thời điểm bang Texas ban bố lệnh “phong tỏa” khi số ca dương tính nhảy vọt, luôn chiếm trong số top 3 toàn quốc, người dân ùn ùn kéo đến các siêu thị lớn xếp hàng và mua vét sạch mặt hàng “thiết yếu” như thực phẩm, nước uống đóng chai và giấy vệ sinh.
Các loại nước sát khuẩn, máy đo nhiệt độ cảm ứng và nồng độ oxy cùng các loại thực phẩm chức năng tăng cường sức đề kháng miễn dịch luôn ở trong tình trạng cháy hàng ở các cửa hàng thuốc hay siêu thị, chỉ còn cách mua trên mạng song với số lượng hạn chế và giá cả thì tăng phi mã.
Do hầu hết các siêu thị đóng cửa nên việc mua bán thực phẩm và đồ dùng khác chuyển sang trực tuyến với giá cao hơn nhiều so với giá bình thường.
Chúng tôi từng đưa ra dự báo nội bộ chắc chỉ sau ba tháng, thậm chí nhiều nhất là sáu tháng thì tình hình ổn trở lại. Song thực tế lại diễn biến khác hẳn.
Cuối tháng 3/2020, chính quyền hạt Harris chính thức ban bố lệnh “ở nguyên tại nhà”, ngoại trừ các cửa hàng tạp hóa và buôn bán vặt, các ngành công nghiệp, kinh doanh thiết yếu và phải duy trì giãn cách xã hội, giữ gìn vệ sinh thân thể, rửa tay thường xuyên, tránh tụ tập đông người; tiếp tục duy trì việc sản xuất các sản phẩm thiết yếu phục vụ đời sống cũng như sinh kế của người dân và cả doanh nghiệp.
Ở tòa nhà nơi đặt văn phòng cơ quan đại diện cũng như trường học, khi có các trường hợp dương tính thì họ chỉ thông báo chung chung, không nêu tên, không tiến hành truy vết hay cách ly, đơn giản chỉ là phun khử trùng cục bộ, sau đó thì cơ sở đó vẫn mở cửa bình thường.
Nhanh chóng chuyển đổi mô hình làm việc
Chúng tôi chuyển đổi trạng thái làm việc sang mô hình trực tuyến còn khá lạ lẫm qua nền tảng Zoom thay vì đến cơ quan.
Đường dây nóng trả lời bà con qua điện thoại duy trì như thông lệ.
Chúng tôi tham dự những buổi giao lưu trực tuyến với các bác sĩ tuyến đầu trong nước về Covid-19 và phối hợp xây dựng cẩm nang phòng tránh dịch cũng như ban hành quy chế nội bộ khi xử lý tình huống nếu có trường hợp Covid-19 phát sinh.
Bên cạnh đó, lần đầu tiên chúng tôi còn chủ trì, phối hợp tổ chức thành công hàng chục chuyến bay giải cứu đưa công dân ta về nước ngay từ cuối tháng 3/2020 cho đến nay.
Một số cơ quan, đơn vị trong nước cũng đã kịp thời gửi khẩu trang y tế, đồ bảo hộ cá nhân và thuốc sát khuẩn sang một phần nhỏ tặng cơ quan đại diện, phần lớn số còn lại là triển khai thực hiện “ngoại giao khẩu trang” rộng khắp, được dư luận cộng đồng và chính quyền địa phương đánh giá rất cao.
Chính quyền sở tại cũng đã bày tỏ sự cảm ơn và đánh giá cao việc ta đã hỗ trợ, tạo thuận lợi trong việc tiếp nhận các đồ bảo hộ cá nhân (PPE) của hãng Dupont dành cho các nhân viên y tế tuyến đầu thông qua tổng kho dự trữ chiến lược quốc gia đặt tại Dallas, bang Texas.
Siêu bão khiến giao thông đình trệ. (Nguồn: Weather)
Đối mặt với siêu bão
Khi mà đại dịch còn chưa qua thì cơn bão tuyết thế kỷ Uri 125 năm mới xuất hiện đã tấn công bang Texas trung tuần tháng 2/2021, gây mất điện, mất nước, mất gas trên diện rộng kéo dài.
Cơn bão cũng khiến giao thông đình trệ, làm hàng chục người thiệt mạng, buộc chính quyền liên bang và bang phải ban bố tình trạng khẩn cấp về thảm họa thiên nhiên.
Chúng tôi đã trải nghiệm sinh hoạt thường ngày bị đảo lộn 360o khi phải sống trong bóng tối, dùng bếp gas mini, đèn pin và nến.
Đêm lạnh cóng nên chúng tôi phải sử dụng hết số quần áo ấm, chăn đệm thì mới chợp mắt được, nhai mì ăn liền sống.
Chúng tôi cùng san sẻ số thực phẩm tích trữ còn lại trong tủ lạnh, xách từng xô nước của bể bơi công cộng để dùng trong suốt mất ngày liền.
Do nằm ở vùng Vịnh Mexico nên bang Texas phải đối mặt với nhiều cơn siêu bão nhiệt đới tấn công vào dịp quý III hằng năm, gây hậu quả nặng nề về người và của, nhất là ngành công nghiệp dầu khí mũi nhọn mỗi khi quét qua địa phương.
Đáng chú ý nhất là cơn bão Imelda (9/2019), Beta (9/2020), Ida và Nicolas (8 và 9/2021).
Hầu như khi đó, cả thành phố Houston chìm trong biển nước mênh mông, xe ô tô chết máy tự trôi lềnh bềnh. Các giàn khoan dầu khí và các cơ sở hóa lọc dầu ven bờ biển buộc phải đóng cửa.
Lạ một điều là khi bão đi qua thì nước rút đi rất nhanh.
Cơn bão tuyết thế kỷ Uri gây mất điện, mất nước, mất gas trên diện rộng kéo dài. (Nguồn: TLSQ Việt Nam tại Houston)
Mặc dù phải đối mặt với một số thảm họa thiên nhiên và dịch bệnh song tất cả chúng tôi đều ổn định tư tưởng, giữ vững tinh thần và lòng nhiệt huyết.
Tất cả cán bộ, nhân viên của cơ quan thực hiện nghiêm công tác phòng ngừa dịch bệnh Covid-19, tiêm phòng đầy đủ, hoàn thành tốt các nhiệm vụ ngoại giao chính trị – kinh tế – văn hóa và công tác cộng đồng được giao.
Chúng tôi tin tưởng dịch bệnh sẽ sớm được kiểm soát, giao thương dần mở cửa trở lại bình thường mới.
