– Việc lựa chọn một người đồng hành (ứng viên sẽ đảm nhiệm vị trí Phó Tổng thống Mỹ nếu thắng cử) là một trong những quyết định quan trọng nhất mà một ứng cử viên tổng thống sẽ đưa ra trong quá trình ứng cử của họ.
Ở tuổi 77, nếu cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden, ứng viên tổng thống đại diện cho đảng Dân chủ, giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 thì ông sẽ là người lớn tuổi nhất từng được bầu làm tổng thống, vượt qua cả ông Donald Trump, người nhậm chức năm 2016 ở tuổi 70.
Những yếu tố chính khi chọn người đồng hành
Ông Biden đã làm nên lịch sử bằng cách tuyên bố chọn một người nữ cùng đồng hành. Theo CNN, có một số nữ ứng viên tài năng và có kinh nghiệm có thể đảm nhiệm vị trí này là Thượng nghị sĩ bang California Kamala Harris, nghị sĩ bang Florida Val Demings và cựu cố vấn an ninh quốc gia Susan Rice.
Đang có nhiều tiếng nói ủng hộ việc ông Bidenchọn một người phụ nữ da màu. Giáo sư Larry Sabato của Đại học Virginia đã nêu ra năm lựa chọn cho vị trí Phó Tổng thống đồng hành cùng Biden đều là phụ nữ da màu, trong đó 3người đứng đầu là Harris, Demings và nghị sĩ bang Illinois Tammy Duckworth. Còn phóng viên Jill Lawrence của tờ USA Today lập luận rằng ông Biden nên chọn Harris hoặc Demings.
Ba ứng viên nữ lần lượt là Kamala Harris, Val Demings và Susan Rice. Ảnh: CNN.
Nói chung, yếu tố quan trọng nhất trong việc lựa chọn người đồng hành là ảnh hưởng từ người đó với cử tri hướng đến ứng viên tổng thống. Harris, Demings và Rice đều tạo được tiếng vang và sẽ là những lực lượng mạnh mẽ đối trọng với bộ đôi ông Trump và ông Pence.
Theo trang CNN, lựa chọn này có thể giúp ông Biden nhận được những tín hiệu tích cực từ các khu vực vốn dành sự ủng hộ cho đảng Dân chủ – những nơi hiện nay đang vấp phải nhiều xáo trộn từ tình trạng bất ổn chủng tộc và các cuộc biểu tình trên khắp đất nước.
Các yếu tố khác thúc đẩy quá trình lựa chọn ứng viên phó tổng thống bao gồm: khả năng duy trì sự cân bằng với ứng viên tổng thống, vị trí địa lý và trình độ chuyên môn. Harris, Demings và Rice có thể đáp ứng tất cả các tiêu chí này.
Yếu tố cân bằng thường là để cân bằng ý thức hệ của bộ đôi tranh cử – liên kết một người có lập trường ôn hòa với một ứng cử viên bảo thủ hoặc kết hợp một ứng viên tự do và người ngược lại. Gần đây, các ứng viên cũng chú ý hơn đến các yếu tố khác như tuổi tác, chủng tộc, giới tính và tôn giáo. Lựa chọn Biden của cựu Tổng thống Barack Obama là đã tính tới việc cân bằng cả về tuổi tác, chủng tộc và kinh nghiệm.
Vị trí địa lý cũng được chú ý trong việc lựa chọn phó tổng thống để tăng cường sự ủng hộ từ các tiểu bang cần thiết cho cả hai người. Việc lựa chọn Harris, Demings hoặc Rice có thể tăng cường số phiếu tại các khu vực đô thị quan trọng ở những tiểu bang có dân số người Mỹ gốc Phi lớn như Charlotte, Cleveland, Detroit, Miami, Milwaukee, Philadelphia, v.v.
Trình độ của một ứng cử viên cũng rất quan trọng khi họ được đặt vào một vị trí rất quan trọng của đất nước. Việc ông Biden đã cao tuổi và không thể hiện mong muốn tranh cử tiếp nhiệm kỳ 2 có thể còn là tín hiệu ứng viên phó tổng thống của ông thực sự là một người được ông bồi đắp để nối gót.
Thế mạnh của 3 ứng viên lừng danh
Harris, Demings và Rice đều đủ tiêu chuẩn ở cương vị tổng thống và có thể đảm nhận công việc này nếu cần thiết – và đây có lẽ là lý do quan trọng nhất khiến họ cần được xem xét một nghiêm túc. Tất cả đều có kinh nghiệm làm việc ở cấp liên bang và là một sức nặng đáng kể đối trọng với bộ đôi Trump – Pence.
Harris đã thể hiện rất ấn tượng trong các phiên điều trần của Ủy ban Tư pháp Thượng viện xác nhận vị trí cho các quan chức trong chính phủ Mỹ (đặc biệt là với Bộ trưởng Tư pháp Bill Barr và Thẩm phán Tòa án Tối cao Brett Kavanaugh). Bà cũng cạnh tranh để giành đề cử tổng thống của Đảng Dân chủ năm 2020 và rất có tiếng nói tại California, nền kinh tế lớn thứ năm nước Mỹ và có dân số 40 triệu người.
Mặc dù Demings đã có một sự nghiệp chính trị tương đối ngắn, nhưng thành tích của bà rất ấn tượng. Đến từ bang quan trọng Florida, Demings đã trải qua nhiều cấp bậc, từ văn phòng Sở Cảnh sát Orlando đến việc được bầu vào Hạ viện Hoa Kỳ. Kinh nghiệm làm việc của cả Harris và Demings trong hệ thống tư pháp hình sự sẽ có lợi khi giải quyết các cải cách chính trị tiềm tàng – điều có thể là một vấn đề được nhiều quan tâm trong suốt cả năm 2020.
Còn bà Rice đã có nhiều kinh nghiệm chuyên sâu về chính sách khi phục vụ trong cả hai chính quyền của Bill Clinton và Obama. Kinh nghiệm của bà với tư cách là cố vấn an ninh quốc gia và là Đại sứ của Mỹ tại Liên Hợp Quốc trong toàn bộ nhiệm kỳ Tổng thống của ông Obama mang lại cho bà Rice trải nghiệm làm việc về chính sách quan hệ trong nước và quốc tế ở những cấp cao nhất.
Nỗ lực của đảng Dân chủ trong việc thu hút cử tri da màu vào ngày bỏ phiếu tháng 11 tới là rất quan trọng và là một trong những chìa khóa cho chiến thắng của họ. Điều này đặc biệt quan trọng khi có khoảng 9 trên 10 người Mỹ gốc Phi thường bỏ phiếu cho đảng Dân chủ.
Việc lựa chọn Harris, Demings hay bà Rice sẽ là một tuyên bố thuyết phục trong thời điểm nhạy cảm này và mang tới một sự cân bằng phù hợp với ông Biden. Sự phối hợp giữa một phụ nữ da màu với một người đàn ông da trắng 77 tuổi không chỉ làm nên lịch sử, mà còn giúp tăng tỉ lệ bỏ phiếu của người Mỹ gốc Phi, tương tự như điều xảy ra vào năm 2008 và 2012 – điều mà đảng Dân chủ hi vọng có thể cần phải xảy ra để đảm bảo chiến thắng trong năm 2020.
An Bình
