Khi còn bé, trẻ rất háo hức được giúp đỡ cha mẹ làm việc nhà, nhưng nhiều phụ huynh lại cho rằng con còn quá nhỏ nên thương mà tranh phần làm hết. Chính điều này đã dần hình thành sự ỉ lại và lười biếng nơi trẻ.
Dạy con làm việc nhà từ nhỏ không chỉ hình thành thói quen tốt cho trẻ mà còn có nhiều ảnh hưởng tích cực khác đến sự phát triển của trẻ.
Việc nhà giống như một hoạt động vận động cơ thể, tránh cho trẻ tính chây ì, thụ động, phục thuộc các món đồ công nghệ. Ngoài ra, những đứa trẻ hình thành thói quen làm việc nhà từ nhỏ thường tự lập sớm, biết chịu trách nhiệm với việc mình làm. Đây là phẩm chất cần thiết cho trẻ khi lớn lên.
Làm việc nhà cũng giúp trẻ trân trọng được giá trị của lao động, biết quý trọng bản thân và giúp đỡ người khác.
Theo lộ trình trưởng thành của trẻ, cha mẹ có thể lựa chọn các công việc phù hợp để cho con rèn luyện.
Từ 2-3 tuổi
Nhiều phụ huynh thường nghĩ độ tuổi này còn quá nhỏ để làm được việc nhà. Tuy nhiên, ở độ tuổi này, bé đã bắt đầu tò mò về mọi việc xung quanh và thích bắt chước những việc làm của người lớn. Để con tham gia làm việc nhà không chỉ đem lại sự thích thú mà còn hạn chế những cơn ăn vạ của tuổi lên 3.
Những việc mà bé có thể làm như:
- Bỏ quần áo bẩn vào giỏ giặt đồ
- Dọn đồ chơi
- Đặt sách, báo lên kệ
- Cho vật nuôi ăn
- Bỏ rác vào thùngTừ 4-7 tuổiKhi trẻ lớn hơn một chút, đã có khả năng và thích làm việc độc lập. Trẻ có thể được dạy về những công việc nhà khi đi học mầm non và bố mẹ nên tạo cơ hội cho con thực hành nhiều hơn ở nhà. Điều này sẽ rèn luyện trẻ đức tính tự lập, yêu lao động. Những công việc nhà phù hợp với trẻ ở độ tuổi này gồm:
- Tự dọn giường ngủ
- Tưới nước cho cây
- Cùng đi siêu thị, cửa hàng với bố mẹ và hỗ trợ xách đồ
- Cho quần áo vào máy giặt, xếp bát đĩa vào máy rửa
- Lau dọn bàn ăn
- Gập quần áo
- Chuẩn bị sách vở, đồ dùng khi đi học
- Sắp xếp đồ đạc nhỏ như đồ chơi, đồ dùng hàng ngày vào đúng vị trí
Từ 8-10 tuổi
Độ tuổi này, trẻ đã đi học tiểu học và có thể tự làm một số công việc nhà một cách nhanh chóng. Bố mẹ có thể mở rộng quyền hạn và trách nhiệm cho con trong việc trợ giúp các thành viên trong gia đình. Một số đầu việc phù hợp với trẻ ở độ tuổi 8-10:
- Dọn dẹp, làm sạch phòng
- Dọn bàn ăn
- Hút bụi
- Cho vật nuôi ăn
- Giúp rửa xe
- Đi đổ rác
- Giúp cha mẹ nấu ăn
- Rửa bát
- Đi mua đồ ở cửa hàng tạp hóa
- Giặt và gấp quần áo
- 11 tuổi trở lên
Tuy độ tuổi này con đã biết sắp xếp và tự làm việc nhà khá thành thạo nhưng ở bậc trung học, việc học tập, tham gia hoạt động xã hội cần được ưu tiên. Vì vậy, bố mẹ có thể giảm số lượng đầu công việc và thay vào đó là mở rộng quy mô của từng việc. Cha mẹ có thể giao những câu việc nhà sau đây cho trẻ từ 11 tuổi:
- Làm sạch phòng và phòng tắm
- Hỗ trợ làm sạch bếp
- Rửa bát
- Dọn đồ ăn thừa và cất đồ ăn cần dùng tiếp vào tủ lạnh
- Cắt cỏ, làm vườn
- Giặt quần áo
- Chuẩn bị bữa ăn cùng bố mẹ
- Rửa xe
- Chăm sóc vật nuôi
- Có thể tự nấu nướng với sự giám sát hoặc tuân theo vài quy định cụ thể
- Trông em nhỏ
